p/ Marcelino García Lariño

Hai pais, por non dicir todos, que queren o mellor para ós seus fillos, tanto en educación, coma en cultura, benestar, oficio, negocio ou carreira, conforme ós seus medios económicos, e non reparan en sacrificios para logralo. É un interese que teñen a inmensa maioría, por non dicir a totalidade, dos pais o que consideramos moi xusto e natural. Do contrario trataríase de pais desnaturalizados, desleigados e inhumanos.
Pero tamén os hai, os menos, que coidan que para ensinalos e educalos, hai que empregar a forza e o castigo, comportamento este que incluso está penado polas leis. Hoxe en día raro é o caso deste abuso por parte dos pais ou dos mestres. Case se pode afirmar que non existen. Pero antano non era así. Reparar senón neste caso concreto:
Fai anos, xa moitos, eran os tempos da fame despois da nosa guerra e xa nos últimos da mundial, e os rapaces tiñan que traballar fora onde fora para axudar na casa que comer hai que comer, e cartos para mercar moitos non había nin tampouco onde mercalos que a escaseza que tiñamos era meirande e chegaba a todos. Nos portos de mar, como é o noso, peixes había a varrer que non era coma agora, e tamén había máis barcos, pero tamén moito máis cativos que os que hogano temos. A xente daquel tempo era máis traballadora que a de agora porque tamén as circunstancias o obrigaban, ou traballar ou morrer de fame. Non había tantas leis sociais, nin tampouco, todo hai que dicilo, tanto vicio, e os rapaces póidase dicir que xa trallaban dende nenos.
O Saturniño, coitadiño, con ben poucos aniños xa o levara o pai con el á baca para ensinarlle o oficio e acostumalo ós golpes do mar; e un día de verán pola mañá cando estaban na cuberta escollendo o peixe do lance que acababan de dar, viron acercarse un barco tan grande e tan grande que ningún de a bordo, nin tan sequera o patrón, o viran tan enorme coma el. Nunca miraran un barco da maneira, nin en retrato, e mesmo pasou a rentes deles. Quedaron todos extasiados con aquel xigante do mar. O navío era ruso, e na cheminea, que era tan grande coma un hotel de cinco estrelas, levaba pintada a fouce e o martelo. Estaban pasmados, pasmadiños, coa boca aberta sen dar palabra do seu corpo. O primeiro en falar foi o Saturniño, malpocadiño, que entusiasmado ocorréuselle dicir:
–Se a min me deran agora a escoller o que eu quixera, só escollía a cheminea dese barco.
E nesto o pai “¡Zas!” zorregoulle unha labazada que guindou co cativo de fociños caendo de cabeza en medio do monte dos peixes ó tempo que lle dicía berrando coma un louco: –¡Ti estás tolo, rapaz! Dunha vez que tes que pedir, ¿por qué pides a cheminea? ¡Pide o barco enteiro, carallo!