p/Manolo de Lajo

Crus de Pelos, antigamente coñecido como Monte de San Antón, é un promontorio granítico duns 250 m. sobre o nivel do mar e situado o nordeste da vila de Muros.
O monte que se ve máis o norte del, chámase Pedra de Corvo, lugar maldito e moradía dos páxaros da morte: corvos, pegas negras e curuxas. Estes páxaros anunciaban a morte das persoas ben cantando, ben tocando coas ás nas fiestras ou poñendose sobre as casas ou nos mesmos cuartos dos que van a morrer.
Tamén contan que é moradía da Santa Compaña, por eso ninguén se atreve a chegar perto del. Escoitase falar de xente que subeu a Crus de Pelos, pero de Pedra de Corvo ainda non sei de ninguén que fora e voltara para contalo.
Durante o século XV o cura de Sestaio tamén misaba en Torea. Era un home baixiño con unha cabeleira rizada, coñecido no lugar por o nome de Pelostortos. O señor bicario acostumaba a facer o recorrido entre parroquias cruzando por o medio dos ditos montes.
Un domingo voltando da misa de finados en San Xulian de Torea colléuno a noite atravesando os dous promontorios, e non sei si foi o medo ou que en realidade veu a Santa Compaña vaixando por Pedra de Corvo, que decideu preguntarlles para donde iban; respostando as ánimas: «Non vimos a po los vivos, nin vimos a po los mortos, vimos a por Pelostortos». O pobre colleu tanto medo que empezou a correr cara a Crus de Pelos, con tan mala sorte que tropezou e bateu a cabeza nunha pedra quedando inconsciente.
O día siguinte topouno morto unha pastora de ovellas cos pelos ensanguentados e pegados na pedra. No mismo sitio erixiuse un pedestal cunha crus a cal se lle chamou Crus de Pelostortos.
Terminada a guerra civil coa eliminación sitemática do Galego como língua e o clero dominando a sociedade civil española, decidiron sacarlle o de tortos porque non soaba moi elegante o de Cruz de Pelostuertos ou Pelostorcidos, quedando soio o actual nome de Crus de Pelos.