p/ Marcelino García Lariño.

Dicía a defunta da miña avoa (a filósofa, non a mística), que a fame fai á xente lista, aguda e disposta. Outros sabios, sen ser a miña avoa pero de moita máis sona, aseveran que os grandes descubrimentos e inventos lográronse en épocas de calamidades, guerras e miseria.

E é así; porque  a xente cando se ve privada do que precisa, do máis indispensable para a súa subsistencia, que non ten para comer nin que comer, os miolos comézanlle a furrular e os sentidos discorren o que non hai co gallo de lograr, conservar e disfruta-la supervivencia.

Esto non lles ocorre, poñamos por caso, ós que teñen de todo e aínda lle sobra, ós que non se preocupan de facer nada porque todo llo dan feito, e ós que non non exercitan os cerebros para pensar e imaxinar, por mor de que hai outros que xa pensan, maxinan e discorren por eles. Así mesmiño che vos é.

A miña mocidade foi nunha época na que había e sufriamos bastante calamitátis et misériae. E cumpría ser moi listo, disposto, enxeñoso e intelixente, para poder vencer e superar moitas e moi  difíciles dificultades.

Unha cuadrilla de mozos, veciños meus e do meu tempo, daqueles tempos que xa dixemos moi espiñentos e embarazosos, foran á romaría do San Campio, a parroquia de San Orente, no  concello de Outes. E xa o fixeron de véspera para iren á Xesteira, chamada así por mor dos moitos romeiros que xa acudían un día antes para pasar aló a noite deitados nun monte de xestas (de aí o nome de Xesteira), sen ningunha luz, revoltos homes e mulleres, e ó outro día, moi devotos e moi píos, facerlle a ofrenda ó glorioso santo, avogoso do mal cativo e que saca os inimigos dos corpos dos que o teñen. Levan tamén estes peregrinos, en grandes cestas, abondosa comida para a cea desa noite e xantar do día da festa, que adoitaban deixar nunha taberniña que os mordomos da festa adoitaban argallar  ó pé da ermida do insigne militar e divino mártir.

Os meus conveciños, aínda que dixeron que levaran algún carto pero que enseguidiña os esgotaran, eu coido y asegúroo que non levaran nin unha mala cadela. Levaban si, moita face, moita  agudeza, e moita listeza, moito talento e moita fame que foi precisamente esta, a esaxerada gana de comer, a que lle avivou na moleira o entendemento para, como se non fora cousa, entrar na taberna e dirixirse ó taberneiro sinalándolle para as grandes cestas de comida que amontoadas unhas riba de outras deixaran os romeiros dentro do mostrador:

–Señor, non os dá de aí a nosa cesta.

–U-la cal é meus fillos?

–Esa que esta enriba –amosándolle unha das moitas que había nunha morea delas.

O bo do home íalla a dar, e eles, os pillabáns, o decatarse de que era máis grande e máis chea a que estaba enriba, apresuráronse a dicirlle:

-Esa non, señor. A outra a que está encima que ten o mantel a cadros.

Doulla o bo do taberneiro, e os desvergonzados -¡xa hai que ter cara!- déronse unha suculenta enchenta.

Os meus paisanos non botaron fóra os inimigos. E non porque ¡habería máis demos cá eles! Pero o que é meter dentro da andorga… Deciame un deles que na súa vida papara unha enchenta da maneira.

Que razón tiña a filósofa da defunta da miña avoa, que en santa paz descansa, que a fame esperta os sentidos.

Así e todo, e que non lle pareza mal a miña avoa, eu prefiro a fartura.